01.01.00
Danas
25.05.2000.
Predstavljena knjiga "Jednominutne novele" Istvana Erkenja
Nasmejani srednjoevropski Harms
Ovih dana objavljena knjiga u "Stubovima kulture" otkriva nam jednog od najznacajnijih madjarskih pisaca XX veka. U pitanju je Istvan Erkenj i njegova duhovita knjiga kratke proze "Jednominutne novele" koja je posle objavljivanja u Madjarskoj 1968. i brojnih prevoda i izdanja u zemljama sirom Evrope, objavljena i kod nas, i to kao najobimnije izdanje do sada. Knjigu je preveo Arpad Vicko, a u knjizari Beogradski izlog/Stubovi kulture predstavili su je urednici pomenute izdavacke kuce - Tatjana Rosic i Gojko Bozovic.
Istvan Erkenj (1912-1979) po obrazovanju je bio farmaceut. Boravak u sovjetskom zarobljenistvu (1943-1946), kao i iskustvo zivljenja pod totalitarnim rezimima (fasizam, socijalizam) ostavili su presudnog traga na njegovo stvaralastvo. Posebno se bavio pitanjem polozaja i uloge intelektualaca u socijalizmu. Osim kratke proze pisao je i drame kojima je takodje stekao svetsku slavu.
Bozovic je istakao da Erkenjeve novele prevazilaze hronotop kojem se u svom prvom sloju obracaju (vreme realnog socijalizma u Madjarskoj) i da, govoreci o stanju ocaja jednog drustva one govore o ocaju i sudbini pojedinca. Koristeci grotesku i apsurd Ekenj nas upucuje na ono sto je apsurdno na globalnom planu, pokusavajuci da otkrije razloge iz kojih se pojedinac miri sa tom apsurdnoscu, postajuci, samim tim, njen saucesnik, a ne samo savremenik. Tatjana Rosic je dodala da ovakva vrsta sazete proze stvara najmasovniju publiku, i uporedila Erkenja sa majstorima kratkih prica kakvi su Birz i Harms.
O. Stosic
