Država božja

29.11.04 Glas javnosti

Posle nekoliko značajnih naslova u biblioteci "Sinteze" (Džon Rols, Tatarkjevič, Hajek, Džon Kenedi...), podgorički CID objavio je nedavno još jedno kapitalno delo - "Državu božju" Aurelija Augustina, koju je preveo i priredio dr Marko Višić. Podstaknut gotskim pokoravanjem večnog grada Rima 410. godine, sveti Aurelije Augustin preuzeo je na sebe da te tragične događaje objasni sa biblijsko-hrišćanskog stanovišta. Tako je nastalo ovo delo, pisano od 413. do 426, kojim je Augustin postao prvi ozbiljni filozof istorije.

Osnovna svrha "Države božje", kako u uvodu piše Višić, jeste da kroz sučeljavanje nebeske, odnosno božje države sa zemaljskom, s jedne strane, dovede u pitanje politeističku veru tako što nastoji razotkriti nedostatke u samoj paganskoj istoriji, kulturi i veri, a s druge da izloži i odbrani hrišćansko učenje. To je i razlog zašto se ovo delo po čitanosti i uticaju tokom čitavog srednjeg veka takmičilo sa Biblijom, i danas zadržavajući neprolaznu vrednost.

-Za razliku od ecikličkog poimanja istorijskih događaja antičkih filosofa, Augustin istoriju posmatra kao proces vođen promislom Božjim, čiji je cilj spasenje ljudi, a koji se, podeljen u šest perioda, odvija između dva značajna događaja: stvaranja čoveka sa njegovim padom u greh i završnim događajem konzumacije istorije, Strašnim sudom, kada će Bog svesti račune svih koji su u istoriji učestvovali, ljudi i anđela, objašnjava episkop hvostanski Atanasije (Rakita).

Svojim životom, ljubavlju prema Bogu i bogoslovsko-književnim radom prepoznat je i od Pravoslavne crkve kao sveti Avgustin, zasigurno je najveći svetitelj, bogoslovski pisac i mislilac u zapadnoj hemisferi hrišćanstva. Osim temeljnih komentara, prevodilac je, radi boljeg razumevanja ovog dela, temeljenog na platonizmu, stoicizmu i neoplatonizmu, sastavio uvodnu studiju posvećenu kako prikazu ovih filozofskih pravaca tako i životu i delu Aurelija Augustina, te sastavu, sadržaju i značaju "Države božje".

Z. P.