01.01.00
Politika
23.12.2002.
NOVO U KNJIŽARSKIM IZLOZIMA
Savremena srpska drama
Pet dramatičara u jednoj knjizi. - Roman Miodraga Ilića. - Studija Miroljuba Stojanovića. - Romani Jelice Zupanc i Milenka Erakovića. - Nove knjige pesama. - Dositej u Hopovu
Udruženje dramskih pisaca Srbije, Pozorište "Moderna garaža" i Kulturno-prosvetna zajednica Beograda objavili su pet dela savremenih srpskih dramatičara: Miodrag Ilić "Ekvilibristi" (Dramolet o ljubavi uprkos svemu), Boško Suvajdžić "Višnjić" (Dramska skica za sedam glumaca i Kralja bez Lica), Mirko Petković "Masakr na tvrđavi" (Dragama u tri dela), Leon Kovke "Šećerna vodica" (Pozorište u deset slika) i Bora Oljačić "Cuker-klaker". Reč je o autorima, kako kaže u pogovoru dr Raško Jovanović, koji se služe širokom paletom dramaturških postupaka, što je, po njemu, i veran odraz savremenih tendencija u drami i pozorištu.
Miodrag Ilić objavio je i novu knjigu novela "Izlet u Amsterdam" (izdavač "Filip Višnjić"). Knjiga je nazvana po prvoj noveli u knjizi koja govori o ljubavi.
Dr Miroljub M. Stojanović objavio je knjigu ogleda i rasprava o poetičkim pitanjima u stihovima makedonskih pesnika "Pesnik traži pesmu" (izdavač Zajednica nezavisnih izdavača i knjižara Jugoslavije). Evo i autora o kojima govori ovaj profesor Filozofskog fakulteta u Nišu: Principi komponovanja "Serdara" G. Prličeva, Antologijski bol Koste Racina, Pevanja ili uređivanje ekstaze Slavka Janevskog, Programsko u poeziji Blaže Koneskog, Šopov traži pesmu, Ka poetici triptiha "Kiše" Matevskog, Rađanje tragedije i "Štrecanje" M. Matevskog, Potraga za jezikom G. Todorovskog.
Kafkine adrese
Pravi, moderan roman, koji se čita kao kad se ispija čaša hladne vode na žestokoj vrućini - napisala je Jelica Zupanc i nazvala ga "Kafkine adrese" (izdavač "Čigoja"). Svega ima u ovom romanu, u kome je glavni junak gospodin Zisić (u Pragu), ali ima tu dosta Dušana Matića, njegovog Beograda, Ćuprije... ali i bombarder F-117, ljubavi, ubijanja, Andrića...
Milenko Eraković, pisac iz Šapca, objavio je kod "Čigoje" svoj treći roman "Rasplet... i dalje", kao poslednju knjigu iz trilogije "Ljudi iz sobe 221". Tema Erakovićevog romana je veoma aktuelna - pisac se usudio da bez distance govori o hapšenju Slobodana Miloševića, njegovom izručenju u Hag... a junaci su drugari iz sobe 221 u Studentskom gradu...
"Čigoja" je objavio i zanimljivu knjigu Anđelke Milojković "Sećanje na zaborav" - knjigu ljubavnih priča za koje književni kritičar Jovan Pejčić kaže da "prednjači narativni refren prožet lirskim slikama izuzetnog osećajnog naboja".
Valjevski kraj u XX veku
Zdravko Ranković autor je dragocene hronologije "Valjevski kraj u ćć veku" (izdavač "Kolubara", Valjevo). U bogato ilustrovanoj knjizi pedantno su složeni mnogobrojni dragoceni podaci iz političkog, privrednog, kulturnog, prosvetnog i sportskog života opština Valjevo, Lajkovac, Ljig, Mionica, Osečina i Ub. Knjiga Zdravka Rankovića dragocena je za istraživače, ali zanimljiva i za obične čitaoce jer će u njoj naći svoje pretke - ko su, šta su i odakle su stigli na ovo podneblje, neko pre neko posle.
Studiju iz kulturne i književne istorije Tihomira Ostojića (1865-1921), poznatog istoričara književnosti i kulture, "Dositej Obradović u Hopovu", objavljenu u Novom Sadu, u izdanju Matice srpske 1907. godine, koja ju je sada štampala kao reprint izdanje. Knjiga od preko četiri stotine strana ima, takoreći, skoro stogodišnju patinu i govori o tome zašto je Dositej otišao u kaluđere i kako je dospeo u ovaj znameniti fruškogorski manastir, potom govori o njegovoj vizitaciji fruškogorskih manastira 1753. godine, i, naravno, posebno je zanimljivo poglavlje o životu kaluđera, opštežitiju, parnicama oko manastirskih zemalja, manastirskim đacima... Dakle, jedna izuzetno lepa, zanimljiva knjiga za čitanje.
Evo i niza novih pesničkih knjiga.
Mirjana Božin objavila je kod "Brankovog kola" u Sremskim Karlovcima knjigu izabranih haiku pesama "Kapital tuge". Svojevremeno je Dušan Radović isticao tihu i mudru poeziju Mirjane Božin, njenu inteligenciju, istinu, otmenost...
Bajo Džaković, pesnik koji živi i radi u Jagodini, objavio je stare i nove pesme "Kad se nama samo čini". Evo i jednog poštenog suda o ovom pesniku koji je objavio 16 knjiga pesama: "U našoj poeziji retki su pesnici koji s tako mnogo unutrašnjeg žara stvaraju svoju poeziju kao što to čini Bajo Džaković". (Zoran Bognar)
Mihailo Mića Vujanić štampao je novu zbirku pesama "Senka na stepeništu" (izdavač Književna zajednica Jugoslavije).
I jedna knjiga pesama duboke odanosti - napisao ju je Milisav Buca Mirković i nazvao "Vedri rekvijem za Dušana" (izdavač "Ljubostinja" Trstenik, urednik Miloš Milošević Šika). Poznati književni i pozorišni kritičar, pesnik i esejista knjigu je posvetio velikom magu poezije Dušanu Matiću, čijim crtežima je knjiga i ilustrovana. U jednoj od pesama Mirković ovako opisuje Matićeve oči: "U jednom oku Sredozemlje/u drugom Srbija na Bunaru..".
Neobjavljeni memoari
Vojvoda Simo Popović vodio je od 1916. do 1919. godine neku vrstu memoarskih zapisa kao veoma blizak crnogorskom suverenu kralju Nikoli - ovih dana ti zapisi su objavljeni pod nazivom "S kraljem Nikolom iz dana u dan", a za štampu ih je priredio akademik Vasilije Krestić (izdavači su Službeni list SRJ i "Srpska školska knjiga"). Godine 1995. pojavili su se delovi, a ovo su neobjavljeni memoari koje je čuvao praunuk vojvode Sime Popovića Kosta Hristić, ugledni francuski novinar, inače praunuk i poznatog srpskog političara Nikole Hristića. U predgovoru akademik Krestić ističe:
"U Popovićevim memoarima sve važnije teme koje su se ticale Crne Gore dobile su manje ili više prostora. Jedna od takvih tema, u nauci već dobro poznata, jeste pitanje organizovanja crnogorske vojske... U svakodnevnom dodiru s ministrima, predsednicima vlada i kraljem, nekada nevoljno i sam učesnik u političkim zbivanjima, Popović je bio u prilici da se do pojedinosti upozna s javnim i tajnim akcijama vrha crnogorske emigracije..".
Dakle, jedna od retko zanimljivih memoarskih knjiga koja je u poslednje vreme objavljena u nas.
R. Popović
