Naučnici

17.12.03 Danas

Kembrički rečnik "Naučnici", nedavno se pojavio u okviru biblioteke "Leksikografija" u beogradskoj izdavačkoj kući Dereta. Autori ovog kapitalnog dela su Dejvid Miler, Jan Miler, Džon Milar i Margaret Milar, a za prevod sa engleskog pobrinuli su se Miroslava Anđelković, Rastko Jovanović, Milanka Radić i Pavle Stojanović.
Predstavljajući ovo delo novinarima, Dragan Mojović je istakao da je reč o višestruko retkoj knjizi u svetskoj leksikografiji i da je to, zapravo, enciklopedija koja donosi 1.500 biografija najvećih naučnika što ih je čovečanstvo imalo u oblasti prirodnih nauka, tokom dva i po milenijuma njihovog razvoja. Mojović je primetio da je ovaj rečnik istovremeno i paralelna istorija brojnih naučnih disciplina: fizike, hemije i matematike, nauka o zemlji i svemiru, biologije i medicine, istorije kompjuterskih nauka, molekularne biologije i astronomije. "Naučnici" je knjiga koja donosi i istorijski razvitak najrelevantnijih naučnih ideja, kao i puteve kojima se dolazilo do najznačajnijih naučnih činjenica, zakona i teorija, kao i misaone sisteme kojima su sticana saznanja i usavršavane metode. Kembrički rečnik "Naučnici" je i svojevrsna istorija žena u svetskoj nauci, jer od antičke Grčke do današnjih dana, predstavlja borbu žena da steknu pristup bibliotekama, predavanjima, naučnim društvima, obrazovanju i karijeri u nauci, jer opisuje i životni i radni put onih žena koje su, poput Irene Kiri, dostigle visine pionira u jednoj naučnoj oblasti.
Takođe, ovaj rečnik donosi i bogatu hronologiju njaznačajnijih datuma u dva i po milenijuma dugoj istoriji nauka, kao i popis svih dobitnika Nobelove nagrade u oblast prirodnih nauka i dobitnika "Filds" medalje za matematiku. To je razlog zbog koga ni jedna kućna biblioteka ne bi trebalo da bude bez ove knjige.

S. D.

27.11.03 Politika

Grafički atelje "Dereta" upravo je objavio kapitalno delo, Kembrički rečnik "Naučnici", čiji su autori Dejvid, Jan, Džon i Margaret Miler. Ovo obimno delo, na šest stotina strana, preveli su Miroslava Anđelković, Rastko Jovanović, Milanka Radić i Pavle Stojanović.

Kembrički rečnik "Naučnici" je, ističe urednik knjige Dragan Mojović, retka knjiga u svetskoj leksikografiji. To je enciklopedija, jer donosi 1.500 biografija najvećih naučnika koje je čovečanstvo imalo u oblasti prirodnih nauka, tokom 2.500 godina istorije čovečanstva. To je, istovremeno, i paralelna istorija mnogobrojnih naučnih disciplina: fizike, hemije, matematike, nauke o zemlji i svemiru, biologije, medicine, istorije kompjuterske nauke, molekularne biologije, astronomije...

Kroz portrete naučnika, njihov intelektualni razvoj i istraživački rad, ispričano je kako su nastajale i razvijale se najznačajnije naučne ideje, kako se dolazilo do najznačajnijih naučnih činjenica, zakona i teorija, kako su nastajali izumi i otkrića, kako su sticana saznanja i usavršavane metode.

Kembrički rečnik "Naučnici" je i istorija žena u svetskoj nauci, jer od antičke Grčke do današnjih dana predstavlja borbu žena da "steknu pristup bibliotekama, predavanjima, naučnim društvima, obrazovanju i karijeri u nauci".

Enciklopedijski rečnik "Naučnici" nam donosi i bogatu hronologiju najznačajnijih datuma u dva i po milenijuma dugoj istoriji nauke, kao i popis svi dobitnika Nobelove nagrade u oblasti prirodnih nauka i dobitnika "Filds" medalje za matematiku.

Neke biografije naučnika sumale, uzbudljive priče. Nil Bor, nobelovac i tvorac teorije o strukturi atoma, bio je fudbaler. Bežeći od Hitlera rastopio je zlatnu medalju Nobelove nagrade, kako mu je ne bi oteli Nemci i u tečnom stanju je prokrijumčario bežeći iz Nemačke. Tečnost je posle kao alhemičar, ponovo pretvorio u medalju.

Zanimljiva je i priča o Darvinu. On je za svoje roditelje i okolinu, bio propalica i danguba. Medicinu je napustio kao užasno dosadnu nauku. I studije bogoslovije su mu bile gubljenje vremena. Gluvario je, po shvatanju mnogih skupljajući insekte i loveći ptice, sve dok se, slučajno, nije našao na brodu "Bigl" koji je išao u istraživačku misiju oko Galapagosa. U toj misiji je nastalo njegovo najznačajnije delo "Poreklo vrste", koja ga je proslavilo u čitavom svetu.

U Kembričkom rečniku "Naučnici" zastupljena su i dva naša naučnika: Milutin Milanković i Nikola Tesla.

Z. R.