Savremeni britanski roman

20.05.07

Filip Tju je profesor engleske književnosti i estetike na Univerzitetu Srednja Engleska u Birmingenu, a takodje i osnivač i direktor mreže za moderne studije fikcije. Njegova knjiga, Savremeni britanski roman, unekoliko menja dosadašnju sliku o engleskoj književnosti kao unifikovanoj celini, a s druge strane, to je teorijska knjiga polemičkog karaktera koja ima na umu da prevrednuje metode i stavove kritičkog i teorijskog korpusa savremenika britanske književne scene. Polazeći od činjenice da je od kraja 70-tih postmoderna teorija, u sadejstvu sa teorijom dekonstrukcije uticala na razvoj postmodernog kritičkog tumačenja koje je obeležilo dominantni književno-kritički diskurs, Tju konstatuje da su „debate o kraju romana i smrti autora, karakteristične za 70-te godine“, stvorile ideju krize koja, opet, nije sprečila kritičare da u fikciji pronalaze brojne političke dimenzije. Usledio je period „politizovane“ književne kritike tako da su se britanski teoretičari počeli suočavati sa stavom da „kritika nema čvrstu osnovu ni u konstantama ni u univerzalijama“. Postmoderna kritika je po Tjuu, književna tumačenja udaljila od interpretacije društvenih, simboličkih i drugih paralela sa životnim iskustvom, na taj način mistifikujući svakodnevicu. Velika heterogenost u temama i žanrovima, kao i približavanje trivijalne i visoke književnosti, a naročito postkolonijalni period kao i multikuluralnost koje Tju ističe kao glavna obeležja savremene britanske književne scene, nužno moraju menjati diskurs književne kritike i teorije od isključivosti dekonstrukcije ka manje radikalnim metodama koje će pre svega ispitati terminologiju termina savremeno, hibridno, multikulturalno itd. U završnim poglavljima knjige, Filip Tju realizuje svoje postavke na primerima tumačenja savremene proze najpoznatijih britanskih pisaca od Džona Foulsa, preko Ruždija, Martina Ejmisa, Makjuana i drugih, do Dženet Vinterson i Zejdi Smit.