Petar Banićević

08.12.06 Danas

Monografija "Petar Banićević", posvećena ovom, nedavno preminulom (4. septembra ove godine), bardu našeg glumišta, nosiocu najveće staleške nagrade, Dobričinog prstena, predstavljena je juče u podne na Velikoj sceni Narodnog pozorišta. O knjizi, koju je objavio Savez dramskih umetnika Srbije, i Petru Banićeviću govorili su Vida Ognjenović, Ratko Božović i priređivač knjige Raško V. Jovanović.
Ova monografija, ocenila je Vida Ognjenović, zadovoljila bi i blistavi perfekcionizam Petra Banićevića za koga je ona umela da kaže i da je destilovani Balkanac i retko plemenita zverka u našem glumištu. O tome kolika je glumačka gromada i kako velikog glumačkog opusa Petar Banićević bio, u njoj govore ljudi sa najrazličitijih strana - reditelji, kulturolozi, kritičari, kolege glumci, studenti i prijatelji. Monografija je i priručnik budućim istraživačima glume uopšte, kao i glume Petra Banićevića, što pokazuje i naučni dodatak na kraju. Ona je svojevrstan događaj, istakla je još Vida Ognjenović, spoj biografskih podataka, životopisa, sa radnom biografijom i prati Banićevićev razvoj od početka do završetka karijere, sa teorijskim uvodom na početku. On je nije doživeo, rekla je Vida Ognjenović na kraju, i iako ne može da nam ga zameni, zahvaljujući ovoj monografiji, i buduće generacije moći će da saznaju nešto o njemu.
Ratko Božović, Banićevićev zemljak iz Nikšića, govorio je pre svega o njemu samom i umetnosti njegove glume, magnetizmu i majstorstvu njegovom, o tome da je bio rođen da bude glumac, jednako dobar i u dramskim i u komičnim rolama, kao i onim sa igranjem i pevanjem. Božović je istakao i Banićevićevu doslednost u glumi, igri, izraženu kroz maksimu - živi smo dok se igramo, nazvavši ga Homo Ludensom. Iz monografije kao, po njemu, najupečtljiviji i najlepši izdvojio je deo u kome o Petru Banićeviću govore njegovi studenti.
Za saradnju na ovoj monografiji odazvali su se oni, rekao je Raško Jovanović, koji su o Petru Banićeviću umeli nešto toplo i tačno da napišu. Izbor iz kritika u njoj nisu pohvale, već daju presek kroz Banićevićevo stvaralaštvo. Razgovor između njih dvojice zabaležen u knjizi, iako je Banićević bio dosta zatvoren, bio je njegov ispovedni čin, vrlo iskren, u kome su rekonstruisane i neke situacije oko njegovih predstava i uloga. "Dokolica služi glumcu za rad, a glumački rad je odmor" Balzakova je krilatica koja se može primeniti na Banićevića koji je posmatrao, gledao, "skidao", ponašanje ljudi oko sebe. "Čovečnost po meri u izrazu" bila je odlika njegove glume - beogradske škole glume čiji je predstavnik, zajedno sa Branislavom Jerinićem, bio. Najzad, rekao je Jovanović, i na sceni i u životu, Petar Banićević bio je potvrda izreke "Glumac je najbolja potvrda čoveka čovekom".
I. Matijević


Glas javnosti
08.12.2006.

Predstavljena monografija o Petru Banićeviću

Monografija o dramskom umetniku Petru Banićeviću (1930-2006), prvaku Drame narodnog pozorišta, predstavljena je juče u Narodnom pozorištu. Knjiga je sastavni deo najvećeg glumačkog priznanja - nagrade Dobričin prsten koju je Banićević dobio 2004. godine, a objavljena je u izdanju Saveza dramskih umetnika Srbije. Više od 50 godina prisutan na našim pozorišnim scenama, Petar Banićević odigrao je brojne značajne uloge, pokazujući zadivljujuću svestranost svog glumačkog majstorstva tumačeći likove u delima najvećih pisaca sveta. Ostaće upamćen kao prvi Hamlet koji je odigran na sceni Narodnog pozorišta posle legendarnog Raše Plaovića, inače njegovog profesora. Svoju poslednju ulogu odigrao je ove godine u Narodnom pozorištu u predstavi "Sudija" Vilhelma Moberga u režiji Tatjane Mandić - Rigonat. Dobitnik je svih relevantnih umetničkih nagrada.

O knjizi i umetniku koji je ostavio neizbrisiv trag u našem teatru, juče su govorili Vida Ognjenović, dramski pisac i reditelj, profesor dr Ratko Božović, dr Raško V. Jovanović, priređivač monografije i glumica Zlatija Ivanović, student Petra Banićevića.

- Ova knjiga bi zadovoljila i njegov, kako imam običaj da kažem, blistavi perfekcionizam. Petar Banićević je bio blistavi Balkanac, retka plemenita zverka, totalni glumac. Ovo je izvanredna monografija u kojoj je priređivač uspeo da prikaže kolika je gromada bio Petar Banićević - rekla je Vida Ognjenović.
Dr Ratko Božović istakao je Banićevićev magnetizam i majstorstvo.

- Bio je čovek koji nije mnogo vodio računa o popularnosti, stoga je bio i ostao dosledan profesiji. Bio je pravi homo ludens, čovek složene unutrašnje strukture, dosledan u superiornoj maštariji - istakao je Božović.

Petar Banićević je 20 godina radio kao šef katedre glume na Akademiji umetnosti u Novom Sadu i tekstovi njegovih studenata su posebna tačka ove monografije. Sećajući ga se, Zlatija Ianović je rekla da je bio strog, da su ga se plašili ali samo zato što su mu se neizmerno divili. U bogato ilustrovanoj monografiji, pored tekstova o Banićeviću, nalaze se i izvodi iz kritika, mediografija, bibliografija. Sam umetnik, kako je rekao Raško V. Jovanović, pročitao je gotovo sve tekstove, a osmislio je i idejno rešenje korica knjige. Igrom sudbine, baš 4. septembra 2006. godine, kada je knjiga bila spremna za štampu, otišao je i Petar Banićević.

M. Jovićević