01.01.00
Politika
17.10.2001.
STUDIJE
Jugoslovenstvo u literaturi
"Stvaranje nacije, razaranje nacije" Endru Baruha Vahtela, američkog slaviste svetskog glasa, u "Stubovima kulture"
Proučavajući elemente koji su doveli do raspada Jugoslavije, američki naučnici su se koncentrisali na nacionalizam, na politiku i ekonomiju, a nikome od njih nije prošlo kroz glavu da se taj nesrećni čin odavno pripremao, baš koliko je i ideja o jugoslovenstvu rasla i opadala u oblasti kulture. Pionirski podvig u tom pravcu uradio je američki slavista svetskog glasa Endru Baruh Vahtel, objavljujući knjigu "Stvaranje nacije, razaranje nacije" sa podnaslovom "Književnost i kulturna politika u Jugoslaviji", u izdanju Stanford Juniversiti Presa, pre tri godine. Sada su tu knjigu u prevodu Ivana Radosavljevića objavili "Stubovi kulture", predstavljajući javnosti jedan sasvim poseban naučni ugao iz kojeg treba posmatrati našu dramu.
Vahtel, koji je bio i gost Beograda ovih dana, pratio je, reči su urednika Gojka Božovića, celokupni razvoj projekta i ideje jugoslovenstva, posmatrajući ga iz ugla kulture. Ovaj američki slavista proučavao je ne samo jugoslovensku literaturu već i periodiku od 19. veka do raspada SFRJ; dao je odlične analize naših pisaca, stavljajući njihovo delo u kontekst ideje o jugoslovenstvu koju je, inače, pratio kroz jezičku politiku, kroz uspostavljanje književnog i umetničkog jezičkog kanona, kroz obrazovanje i nova umetnička dela čiji je cilj bio da se dokaže jugoslovensko stanovište.
A. C.
