01.01.00
Politika, 27.09.2000.
PRAVOSLAVNA ENCIKLOPEDIJA
Prvi primerak patrijarhu Pavlu
U Patrijaršijskom dvoru u Beogradu, direktor "Pravoslavne reci" iz Novog Sada Zoran Gutovic urucio patrijarhu srpskom dvotomno izdanje Pravoslavne enciklopedije ciji je urednik mr Slobodan Mileusnic. Njegova svetost patrijarh srpski gospodin Pavle primio je juce u Patrijaršijskom dvoru u Beogradu direktora Izdavackog preduzeca "Pravoslavna rec" iz Novog Sada Zorana Gutovica, koji mu je urucio prvi primerak
Pravoslavne enciklopedije na srpskom jeziku. To kapitalno delo hrišcanske literature, po recima glavnog i odgovornog urednika izdavaca mr Slobodana Mileusnica, prvo je izdanje na srpskom jeziku na prostoru sadašnje i prethodne Jugoslavije, cime je "Pravoslavna rec" dala znacajan doprinos obeležavanju dva milenijuma hrišcanstva.
Veliko dvotomno izdanje Pravoslavne enciklopedije, koje je odštampano u Vojnoj štampariji u Beogradu, obuhvata više od 12.000 odrednica iz istorije hrišcanstva, odnosno Pravoslavne crkve, crkvene istorije, istorije umetnosti i ostalih srodnih naucnih disciplina.
Prethodna dva izdanja bila su štampana samo na ruskom jeziku, ali su znacajno doprinela afirmaciji duhovnih vrednosti svih slovenskih naroda.
(Tanjug)
01.01.00
NIN, 05.10.2000.
Duhovni recnik
Osim ruskog, odsad postoji i srpsko izdanje "Pravoslavne enciklopedije".
Poduhvat kapitalan, izdavac privatni- "Pravoslavna rec" iz Novog Sada
Dva milenijuma hrišcanstva knjigom do sada niko nije bolje obeležio, niti verovatno može bolje obeležiti od privatne izdavacke kuce "Pravoslavna rec" iz Novog Sada, u cijem izdanju se upravo pojavila "Pravoslavna enciklopedija", prvi put štampana na ovim prostorima. Prvo izdanje ovog kapitalnog dela hrišcanske literature objavila je Ruska pravoslavna crkva 1913. godine, pod naslovom Veliki pravoslavni bogoslovski enciklopedijski recnik. NJegovi autori su najistaknutiji teolozi u to vreme duhovno cvrsto utemeljene carske Rusije. Iako se u međuvremenu, nesrecnog XX veka, mnogo šta dešavalo, narocito u pravoslavnom svetu i pogotovo na racun vere, ova enciklopedija do danas nije pretrpela nikakve izmene, što potvrđuje koliko je kvalitetno urađena. Tako, drugo rusko izdanje, štampano 1992. godine, potpuno je isto kao prvo. Takvo je i ovo prvo srpsko izdanje, prevedeno sa ruskog originala. Ipak su mogla, i jedno i drugo izdanje, da budu dopunjena. Pogotovo srpsko, sa više odrednica koje su neposredno vezane za Srpsku pravoslavnu crkvu. Ali, Zoran Gutovic, direktor "Pravoslavne reci", kaže da to nije ucinjeno da bi se ostalo verno originalu. I ruska i srpsko izdanje nose podnaslov u kojem se kaže da "Bogoslovski enciklopedijski recnik ("Bogoslovska enciklopedija") sadrži objašnjenja svih pojmova bogoslovskog, filosofskog, liturgijskog crkveno-prakticnog i istorijskog karaktera koji se ticu Svete pravoslavne crkve, njenog ucenja i života, a sastavljen je na osnovu najboljeg istraživanja u oblasti bogoslovskog znanja." To je, u najkracem, i sadržina ovog dragocenog dela sa više od 12 000 odrednica iz istorije hrišcanstva i života Crkve. Osim objašnjenja pojmova, ucenja i ustrojstva hrišcanstva, navedeni su i osnovni podaci iz života opštehrišcanskih svetitelja i posebno svetih iz Ruske pravoslavne crkve. Tu su i mnoge odrednice o istaknutim pripadnicima pravoslavnih naroda koji su kao naucnici, istraživaci i drugi stvaraoci ostavili bogoslovski trag.
Ova enciklopedija nije usko vezana samo za pravoslavlje, njenu vrednost povecava i to što objašnjava pojmove iz hrišcanstva uoššte. Njome se popunjava do sada ocigledna praznina. Kao takva, ona je od koristi širokom krugu ljudi, jer na jednom mestu mogu da se pronađu objašnjenja svih osnovnih pojmova duhovnog života. "Pravoslavna rec", novosadski izdavac koji se afirmisao objavljivanjem uglavnom kapitalnih izdanja, gotovo u potpunosti sledio je ruski original "Pravoslavne enciklopedije". Jedina razlika je što su odrednice raspoređene po azbucnom redu i što su citati iz Starog i Novog zaveta dati po Bibliji srpskog izdanja. Prevod veran originalu delo je grupe afirmisanih prevodilaca iz Udruženja naucnih i strucnih prevodilaca Vojvodine, a u redakciji prof. dr Bogdana Kosanovica i profesora protođakona Radomira Rakica, uz strucne konsultacije protoprezvitera Dušana N. Petrovica. Enciklopedija je urađena u dva toma formata A4, u tvrdom povezu, na hiljadu strana u stilu starih štampanih knjiga. Blagoslov za prevod "Pravoslavne enciklopedije" na srpski jezik dao je NJegova svetost patrijarh moskovski i sve Rusije Aleksij Drugi. Tako, sada, osim ruskog izdanja "Pravoslavne enciklopedije" (koje zbog svog znacaja, a zbog nedostatka sopstvenog, koriste i drugi pravoslavni narodi, posebno slovenski), postoji i srpsko izdanje. Koliki je znacaj ovog kapitalnog dela videlo se i proletos, na Đurđevdan, prilikom predstavljanja nove knjige ruskog izdanja "Pravoslavne enciklopedije", za koju je receno da je to "centralni izdavacki projekat Ruske crkve i države predviđen za obeležavanje 2000-godišnjice Hristovog rođenja". Ovom predstavljanju u moskovskoj Crkvi Hrista Spasitelja, uz patrijarha Aleksija Drugog, prisustvovali su potpredsednik ruske vlade Valentina Matvijenko, ministar za kulturu Mihail Švitkoj, gradonacelnik Moskve Jurij Luškov i ostali predstavnici savezne i oblasnih vlada i mnoge istaknute naucne i javne licnosti. Prvi primerak "Pravoslavne enciklopedije" na srpskom jeziku urucen je patrijarhu Pavlu.
JOVAN JANJIC
