Ekvinocijum

17.04.08

Brutalna ubistva dviju žena (prvoj je izvađeno srce, a umjesto njega je ostavljen zlatnik, a drugoj umjesto mozga stavljen je novčić od srebra) pokretači su radnje romana Ekvinocijum Majkla Vajta. Istraga otkriva da je riječ o ritualnim ubistvima koja ne pripadaju 21. vijeku. Iz mraka prošlosti izranja priča u kojoj figurira ser Isak Njutn, jedan od najslavnijih likova u Engleskoj XVII vijeka. Sam naslov romana Ekvinocijum odnosi se na proljećnu ravnodnevicu, kojoj su oduvijek pripisivana okultna značenja. Roman Ekvinocijum preveo je Nikola Jordanov, a izdavač je Laguna.
Majkl Vajt je bio profesionalni muzičar, naučni predavač, novinski kolumnista, urednik za nauku časopisa GQ i stručni konsultant serije The Science of the Impossible, koju je emitovao Discovery Channel. Od 1991, napisao je 25 knjiga, među kojima su biografije velikih umova - Stivena Hokinga, Leonarda, Tolkina. Živi na zapadnoj obali Australije, u Pertu. Na početku razgovora za Vijesti o knjizi Ekvinocijum Majkl Vajt je rekao:
- Uvijek me je interesovala istorija, posebno istorija nauke. Napisao sam biografiju Isaka Njutna Posljednji čarobnjak, koja je objavljena 1997. Tada sam primijetio da se on bavio alhemijom i onostranim, pa sam pomislio kako bi on bio dobar lik za roman. Ali, takođe sam poželio da napišem i modernu misteriju, te dvije stvari sam spojio zajedno i tako je nastao zaplet za Ekvinocijum.

Koja je istorijska i moderna pozadina Vašeg romana?
- Postoje dva zapleta u romanu i oni su povezani. Istorijski zaplet je smješten u XVII vijek i u njega su umiješani Isak Njutn, Robert Bojl i drugi iz Kraljevskog društva koji su uključeni u misteriozni zaplet oko sticanja kamena mudrosti. Drugi je smješten u Oksford našeg doba, gdje druga grupa ljudi pokušava da ponovi eksperimente koje su izvodili Njutn i ostali. To se završava odvratno i krvavo!

Da li je Isak Njutn zaista u XVII vijeku vršio alhemijske oglede?
- Jeste. On je napisao preko milion riječi povodom toga više nego što je napisao o nauci i matematici zajedno. Međutim, on je bio u veoma teškoj poziciji, jer je alhemija bila ilegalna i kažnjiva smrću, tako da je on morao da sve radi u tajnosti. To je otkriveno tridesetih godina prošlog vijeka.

U Ekvinocijumu ste pisali o tunelima, na stotine kilometara dugim tunelima ispod Oksforda. Koja je bila glavna svrha tih tunela?
- Tunele su gradili prije nekoliko stotina godina i korišćeni su kao skladišta. Potom, u XX vijeku bili su uveliko prošireni, tako da danas ima mnogo milja tunela ispod grada. Za vrijeme Drugog svjetskog rata najveća britanska umjetnička blaga, zajedno sa neprocenjivim antičkim rukopisima bili su skriveni dolje.

Možete li pojasniti naslov Ekvinocijum u kontekstu romana?
- Naslov je Ekvinocijum jer je iz komplikovanih razloga povezan sa astrologijom, kao i XVII-vjekovnim i savremenim misterijama, kulminaciju čini serija ubistava koja se vremenski poklapa sa proljećnom ravnodnevicom.

Dio romana se odvija i u znamenitoj oksfordskoj biblioteci Bodlijana. Zašto je ova biblioteka jedinstvena?
- Biblioteka Bodlijana je najveća biblioteka na svijetu i sadrži svaku knjigu ikad objavljenu. Mene su intrigirali tuneli ispod biblioteke, pogotovo sama činjenica da su oni toliko stari. Živio sam u Oksfordu mnogo godina i to je jedno od mojih omiljenih mjesta. Učinilo mi se da bi bilo odlično da tu smjestim seriju ubistava koja se temelje na drevnim ritualima i reflektuju slične incidente koji su se dešavali prije više stotina godina.

Možete li nam pojasniti tajnu Smaragdne table, koja je poznata i kao Tabula Smaragdina?
- Smaragdna tabla je drevna ikona alhemičara. Stvarna tabla ne postoji, ali vjeruje se da su u drevna vremena najmisterioznije i najmoćnije tajne bile skladištene u toj tabli, na način kako mi danas skladištimo informacije na CD ili na hard disku. U romanu, tabla je preživjela od drevnih vremena, ali je smisao izgubljen. To je ono što Njutn traži u XVII vijeku i za čim okultna grupa u Oksfordu traga u današnje doba. Oni vjeruju da će ih odvesti do kamena mudrosti, najbitnije alhemičarske tajne.

Ekvinocijum je Vaš prvi roman, koji je bio senzacija na Frankfurtskom sajmu 2005, a preveden je na mnoge jezike.
- Doživio je veliki uspjeh na mnogim jezicima. Bio je među 10 bestselera u Velikoj Britaniji i nadam se da mi je donio barem nekoliko fanova!

Kako Vi objašnjavate današnju veliku popularnost istorijskih trilera?
- Mislim da je istorija oduvijek ljude intrigirala, a isto tako smatram da ovaj žanr koji ja pišem pogađa ključna interesovanja nekih čitalaca nudeći intrigantnu istoriju, nudeći misteriozne okultne ideje i takođe granicu između nauke i paranormalnog, kao što je alhemija.

Vi ste i autor 26 dokumentarnih knjiga. Mnoge od njih su knjige o velikim naučnicima Stivenu Hokingu, Ajnštajnu, Darvinu, Njutnu, Galileju. Zašto su Vam naučnici inspirativni?
- Pa, studirao sam nauku na King koledžu u Londonu i bio sam predavač do kraja osamdesetih. Uvijek su me interesovali svi aspekti nauke i u mojim biografijama želim da masovnoj publici ukažem na složenost naučnih ideja, te da probudim interesovanje čitalaca za fascinantne živote velikih naučnika.

ROMAN O MEDIČIJEVIMA

Vaš drugi roman je Tajna Medičijevih. Koji je zaplet ovog romana?
- Slijedeći primjer Ekvinocijuma isto sam tako sačinio dva međusobno isprepletena zapleta jedan je istorijski a drugi se odvija u današnje vrijeme. Istorijska nit vezuje se za putovanje u Makedoniju velike ličnosti renesanse Kozima Medičija godine 1410. On traži stari izgubljeni rukopis, ali zapravo otkriva više nego što je očekivao. Savremeni zaplet se dešava u Veneciji i Firenci i prati tri osobe koje pokušavaju da razmrse tajnu Medičijevih veliku tajnu koju je 1410. otkrio Kozimo.
Vujica OGNJENOVIĆ