Dvoboj kao književni motiv

tematološka studija

Izdavač: Akademska knjiga

U studiji Dvoboj kao književni motiv Jovan Popov, profesor, prevodilac, teoretičar i književni kritičar, razvejao je svaku metodološku sumnju u celishodnost sličnih putovanja kroz svetsku književnost i istoriju. Isprativši dvoboj kao motiv i temu, od Ilijade, preko narodnih i srednjovekovnih epova, viteških romana, klasicističke drame i proze ruskog i francuskog realizma, do romana Džozefa Konrada i Tomasa Mana, autor nije ostao u ekskluzivnom okružju književnosti (mada pitanje razvoja žanrovskih i drugih literarnih osobenosti ovde nije zanemareno), već je zahvatio i problematiku istorije morala i opštih pogleda na svet ljudskih zajednica u različitim razdobljima i epohama. Ako je verovati

Ivi Andriću, koji kaže da je u legendama i pričama prava istorija čovečanstva, onda ćemo deliće ove „prave” istorije svakako ispratiti u Popovljevoj studiji o dvoboju.
Gorana Raičević

Ostali naslovi koji sadrže ključne reči: Motivi
Ostali naslovi iz oblasti: Istorija i teorija književnosti

2012; Tvrd povez; ćirilica; 22 cm; 400 str.; 978-86-6263-017-9;

Iz "Akademske" knjige

Dvoboj kao književni motiv, Jovan Popov

I u životu i u literaturi postojao je, (a možda još negde postoji) svet u kojem je odbrana časti- dužnost preča od svih zakona. Na to putovanje u nepoznato, kroz epohe i žanrove književne istorije uputio se Jovan Popov (1962), profesor univerziteta, prevodilac, teoretičar i književni kritičar. Tako je nastala njegova tematološka studija „Dvoboj kao književni motiv“ koja je nedavno objavljena u izdanju „Akademske knjige“.
Kako autor navodi u predgovoru, kao glavno uporište poslužila su mu dela iz ruske i francuske književnosti, naročito ona iz 19. veka, jer su najbogatija umetnički vrednim literarnim obradama motiva dvoboja. Sledi sedam poglavlja a na kraju je Metodološki epilog. To su Ustanovljavanje pravila: epski dvoboji, LJubav kao pokretač: dvoboji u viteškom romanu, Dužnost i čast aristokratije: dvoboji u Kornejevoj drami, Buđenje građanskog ega: dvoboji u francuskom romanu 19. veka, Literarnost života i smrti: dvoboji u ruskom romantizmu, Politika, psihologija i realizam: dvoboji kod Turgenjeva i Dostojevskog i Godine pretećeg zatišja: poslednji dvoboji, nestanak jednog sveta.
Popov navodi da nije mogao više pažnje da posveti srpskoj književnosti, sa izuzetkom narodne epske poezije, jer „primeri koji su se nudili nisu bili ni mnogobrojni ni reprezentativni“. O tome može da se čita u prvom poglavlju („Između istorije i bajke: srpske narodne pesme“ i „Postmoderni dodatak: Novakov deseterac“). Ovaj deo tematološke studije Jovana Popova zanimljiv je i manje upućenim čitaocima, jer donosi „Novakov deseterac“ anonimnog autora sa interneta, posvećen Novaku Đokoviću, uz objašnjenja fenomena nastajnja srpske deseteračke narodne poezije i u 21. veku. Kao i sintagme „epski duel“, česte u sportskom novinarstvu.
Recenzentkinja ove zanimljive knjige Gorana Raičević, navodi između ostalog:“Isprativši dvoboj kao motiv i temu, od „Ilijade“, preko narodnih i srednjovekovnih epova, viteških romana, klasicističke drame i proze ruskog i francuskog realizma, do romana DŽozefa Konrada i Tomasa Mana, autor nije ostao u ekskluzivnom okružju književnosti (mada pitanje razvoja žanrovskih i drugih literarnih osobenosti ovde nije zanemareno), već je zahvatio i problematiku istorije morala i opštih pogleda na svet ljudskih zajednica u različitim razdobljima i epohama“.
Zaključak ove tematološke studije Jovana Popova glasi: „Doba velikih dvoboja je prošlo, kako na javi tako i u književnoj fantaziji. Ostaje pitanje od kojeg strahujemo: nije li možda prošlo i doba velike književnosti?“.

R. Lotina